Άγχος–Στρες: Τι είναι;
Το άγχος ή στρες, είναι μια φυσιολογική αντίδραση του σώματος. Πιο συγκεκριμένα, το άγχος, αποτελεί μια απάντηση σε καταστάσεις που «απειλούν» τη ζωή μας. Το στρες , μπορεί να οριστεί ως μια κατάσταση ανησυχίας ή ψυχικής έντασης που προκαλείται από μια δύσκολη κατάσταση. Η εκπαίδευση διαχείρισης του στρες μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τις αλλαγές με πιο σωστο και αποδοτικό τρόπο.
Τι είναι το άγχος;
Το άγχος είναι μια φυσιολογική ανθρώπινη αντίδραση που συμβαίνει σε όλους. Στην πραγματικότητα, το ανθρώπινο σώμα είναι σχεδιασμένο να βιώνει το στρες και να αντιδρά σε αυτό. Όταν αντιμετωπίζετε αλλαγές ή προκλήσεις (στρεσογόνους παράγοντες), το σώμα σας παράγει σωματικές και ψυχικές αντιδράσεις. Αυτό είναι άγχος.
Οι αντιδράσεις στο στρες βοηθούν το σώμα σας να προσαρμοστεί στις νέες καταστάσεις. Το άγχος μπορεί να είναι θετικό, να σας κρατά δηλαδή σε εγρήγορση, με κίνητρα και έτοιμους να αποφύγετε τον κίνδυνο. Για παράδειγμα, εάν έχετε μπροστά σας ένα σημαντικό τεστ, μια απόκριση στο στρες μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να εργαστεί σκληρότερα και να μείνει ξύπνιο περισσότερο. Αλλά το άγχος γίνεται πρόβλημα όταν οι στρεσογόνοι παράγοντες συνεχίζουν χωρίς ανακούφιση ή περιόδους χαλάρωσης.
Τι συμβαίνει στο σώμα κατά τη διάρκεια του στρες;
Το αυτόνομο νευρικό σύστημα του σώματος ελέγχει τον καρδιακό ρυθμό, την αναπνοή, τις αλλαγές όρασης και πολλά άλλα. Η ενσωματωμένη του απόκριση στο στρες, η «απόκριση πάλης ή φυγής», βοηθά το σώμα να αντιμετωπίσει αγχωτικές καταστάσεις.
Όταν ένα άτομο έχει μακροχρόνιο (χρόνιο) στρες, η συνεχής ενεργοποίηση της αντίδρασης στο στρες προκαλεί φθορά στο σώμα. Αναπτύσσονται σωματικά, συναισθηματικά και συμπεριφορικά συμπτώματα.
Άγχος-Συμπτώματα στο σώμα
- Πόνοι.
- Πόνος στο στήθος ή μια αίσθηση ότι η καρδιά σας χτυπάει γρήγορα.
- Εξάντληση ή δυσκολία στον ύπνο.
- Πονοκέφαλοι, ζάλη ή τρέμουλο.
- Υψηλή πίεση του αίματος.
- Μυϊκή ένταση ή σφίξιμο της γνάθου.
- Στομαχικά ή πεπτικά προβλήματα.
- Πρόβλημα με το σεξ.
- Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα.
- Το άγχος μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματικά και ψυχικά συμπτώματα όπως:
- Άγχος ή ευερεθιστότητα.
- Κατάθλιψη.
- Κρίσεις πανικού.
- Θλίψη.
Συχνά, τα άτομα με χρόνιο στρες προσπαθούν να το διαχειριστούν με ανθυγιεινές συμπεριφορές, όπως:
- Η υπερβολική ή πολύ συχνή κατανάλωση αλκοόλ.
- Τυχερά παιχνίδια.
- Υπερφαγία ή ανάπτυξη διατροφικής διαταραχής.
- Καταναγκαστική συμμετοχή σε σεξ, αγορές ή περιήγηση στο Διαδίκτυο.
- Κάπνισμα.
- Χρήση ναρκωτικών.
Άγχος-Πώς γίνεται η διάγνωση;
Το άγχος είναι υποκειμενικό — δεν μπορεί να μετρηθεί με τεστ. Μόνο το άτομο που το βιώνει μπορεί να προσδιορίσει εάν είναι παρόν και πόσο σοβαρό αισθάνεται. Ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να χρησιμοποιήσει ερωτηματολόγια για να κατανοήσει το άγχος σας και πώς αυτό επηρεάζει τη ζωή σας.
Ποιες είναι μερικές στρατηγικές για άμεση ανακούφιση από το άγχος;
- Δεν μπορείτε να αποφύγετε το άγχος, αλλά μπορείτε να το αποτρέψετε από το να γίνει συντριπτικό, εφαρμόζοντας μερικές καθημερινές στρατηγικές:
- Ασκηθείτε όταν αισθάνεστε ότι εμφανίζονται συμπτώματα άγχους. Ακόμη και ένας σύντομος περίπατος μπορεί να τονώσει τη διάθεσή σας.
- Στο τέλος κάθε μέρας, αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε τι έχετε καταφέρει – όχι τι δεν καταφέρατε.
- Θέστε στόχους για την ημέρα, την εβδομάδα και τον μήνα σας. Το να περιορίσετε την άποψή σας θα σας βοηθήσει να νιώσετε περισσότερο τον έλεγχο της στιγμής και των μακροπρόθεσμων εργασιών.
- Σκεφτείτε να μιλήσετε με έναν θεραπευτή ή τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης για τις ανησυχίες σας.
Άγχος-Άμεση Αντιμετώπιση
Πολλές καθημερινές στρατηγικές μπορούν να σας βοηθήσουν να κρατήσετε μακριά το άγχος:
Δοκιμάστε δραστηριότητες χαλάρωσης, όπως διαλογισμό, γιόγκα, τάι τσι, ασκήσεις αναπνοής και μυϊκή χαλάρωση. Τα προγράμματα είναι διαθέσιμα στο διαδίκτυο, σε εφαρμογές smartphone και σε πολλά γυμναστήρια και κοινοτικά κέντρα.
Φροντίστε καλά το σώμα σας κάθε μέρα. Η σωστή διατροφή, η άσκηση και ο αρκετός ύπνος βοηθούν το σώμα σας να χειρίζεται το στρες πολύ καλύτερα.
Μείνετε θετικοί και εξασκηθείτε στην ευγνωμοσύνη, αναγνωρίζοντας τα καλά μέρη της ημέρας ή της ζωής σας.
Αποδεχτείτε ότι δεν μπορείτε να ελέγξετε τα πάντα. Βρείτε τρόπους να αφήσετε την ανησυχία για καταστάσεις που δεν μπορείτε να αλλάξετε.
Μάθετε να λέτε «όχι» σε πρόσθετες ευθύνες όταν είστε πολύ απασχολημένοι ή αγχωμένοι.
Μείνετε συνδεδεμένοι με άτομα που σας κρατούν ήρεμους, σας κάνουν χαρούμενους, σας παρέχουν συναισθηματική υποστήριξη και σας βοηθούν σε πρακτικά πράγματα. Ένας φίλος, ένα μέλος της οικογένειας ή ένας γείτονας μπορεί να γίνει καλός ακροατής ή να μοιραστεί ευθύνες, έτσι ώστε το άγχος να μην γίνει υπερβολικό.
Πόσο διαρκεί το άγχος;
Το άγχος μπορεί να είναι ένα βραχυπρόθεσμο πρόβλημα ή ένα μακροπρόθεσμο πρόβλημα, ανάλογα με το τι αλλάζει στη ζωή σας. Η τακτική χρήση τεχνικών διαχείρισης του στρες μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τα περισσότερα σωματικά, συναισθηματικά και συμπεριφορικά συμπτώματα άγχους.
Διαβάστε σχετικά:Στρες Στη Δουλειά: Αιτίες & Τρόποι Αντιμετώπισης
Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε ψυχολόγο για το άγχος;
Θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν αισθάνεστε καταπονημένοι, εάν χρησιμοποιείτε ναρκωτικά ή αλκοόλ για να τα βγάλετε πέρα ή εάν έχετε σκέψεις να βλάψετε τον εαυτό σας. Ο πάροχος πρωτοβάθμιας περίθαλψης μπορεί να σας βοηθήσει προσφέροντας συμβουλές, συνταγογραφώντας φάρμακα ή παραπέμποντάς σας σε έναν θεραπευτή.
Είναι φυσικό και φυσιολογικό να αγχώνεστε μερικές φορές. Όμως το μακροχρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα, συναισθηματικά συμπτώματα και ανθυγιεινές συμπεριφορές. Προσπαθήστε να ανακουφίσετε και να διαχειριστείτε το άγχος χρησιμοποιώντας μερικές απλές στρατηγικές. Αλλά αν αισθάνεστε καταπονημένοι και καταβεβλημένοι, καλό θα ήταν να μιλήσετε με κάποιον ειδικό.
