Έφηβοι και διαδίκτυο– Όλοι οι γονείς ανησυχούν για το πώς η έκθεση στην τεχνολογία μπορεί να επηρεάσει τα νήπια και τους εφήβους αναπτυξιακά. Γνωρίζουμε ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αποκτούν νέες κοινωνικές και γνωστικές δεξιότητες με εκπληκτικό ρυθμό. Η εφηβεία είναι μια εξίσου σημαντική περίοδος ταχείας ανάπτυξης.
Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί ανησυχούν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα μηνύματα, που έχουν γίνει τόσο αναπόσπαστα στην εφηβική ζωή προάγουν το άγχος και μειώνουν την αυτοεκτίμηση. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η ψυχική υγεία των νέων, αποτελούν ένα νέο αντικείμενο μελέτης. Πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με τις επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην ψυχική υγεία των νέων, δείχνουν πως επηρεάζεται η ψυχική υγεία, αλλά και η ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Έφηβοι και διαδίκτυο-Στατιστικά στοιχεία
Μια έρευνα που διεξήχθη από τη Βασιλική Εταιρεία Δημόσιας Υγείας ρώτησε παιδιά ηλικίας 14-24 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο πώς οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επηρέασαν την υγεία και την ευημερία τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας διαπίστωσαν ότι το Snapchat, το Facebook, το Twitter και το Instagram οδήγησαν σε αυξημένα συναισθήματα κατάθλιψης, άγχους, κακής εικόνας σώματος και μοναξιάς.
Σχεδόν όλοι οι έφηβοι (95%) ηλικίας 13 έως 17 ετών χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με 1 εώς 3 να αναφέρουν ότι τα χρησιμοποιούν “σχεδόν συνεχώς”. Ενώ οι περισσότερες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ απαιτούν από τους χρήστες να είναι τουλάχιστον 13 ετών, σχεδόν το 40% των παιδιών ηλικίας 8 έως 12 ετών χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σχετικά στατιστικά στοιχεία:
Οι έφηβοι που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα αντιμετωπίζουν διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν κάποια ψυχική διαταραχή.
Μια πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι οι μαθητές της πρώτης Γυμνασίου και της τρίτης Λυκείου, περνούν κατά μέσο όρο 3,5 ώρες την ημέρα σε αυτές τις πλατφόρμες.
Έμμεση επικοινωνία
Οι έφηβοι,κρατούν τον εαυτό τους απασχολημένο τις ώρες μετά το σχολείο μέχρι την ώρα του ύπνου. Όταν δεν κάνουν τα μαθήματά τους (και όταν κάνουν) είναι απορροφημένοι στα τηλέφωνά τους. Στέλνουν μηνύματα, σκρολάρουν στο Tik Tok ή βλέπουν stories στο ίνσταγκραμ. Φυσικά, όταν δεν υπήρχαν αυτές οι πλατφόρμες, οι έφηβοι ήταν επίσης απασχολημένοι. Αλλά ήταν πιο πιθανό να συνομιλούν στο τηλέφωνο ή αυτοπροσώπως όταν έκαναν παρέα στην πλατεία ή το σχολείο.Μπορεί να φαινόταν άσκοπο, αλλά αυτό που έκαναν ήταν να πειραματίζονται, να αναπτύσσουν δεξιότητες και να κοινωνικοποιούνται σε πραγματικό χρόνο. Όλα αυτά είναι κάτι που τα παιδιά σήμερα χάνουν.
Οι σύγχρονοι έφηβοι μαθαίνουν να επικοινωνούν κοιτάζοντας μια οθόνη, όχι ένα άλλο άτομο.
«Ως είδος είμαστε πολύ συντονισμένοι με την ανάγνωση κοινωνικών ενδείξεων», λέει η Catherine Steiner-Adair, EdD, κλινική ψυχολόγος και συγγραφέας του The Big Disconnect. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα παιδιά χάνουν πολύ κρίσιμες κοινωνικές δεξιότητες. Κατά κάποιον τρόπο, η αποστολή γραπτών μηνυμάτων και η διαδικτυακή επικοινωνία – δεν είναι σαν να δημιουργεί μια μη λεκτική μαθησιακή δυσκολία, αλλά βάζει τους πάντες σε ένα πλαίσιο μη λεκτικής αναπηρίας, όπου η γλώσσα του σώματος, η έκφραση του προσώπου και ακόμη και τα πιο μικρά είδη φωνητικών αντιδράσεων καθίστανται αόρατα».
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ
Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν ότι τα υψηλότερα επίπεδα χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μεταξύ παιδιών και εφήβων συνδέονται με ψυχικά προβλήματα.
Μερικά από τα πιο συνήθη προβλήματα, είναι:
- Κατάθλιψη,
- Άγχος,
- Ανεπαρκής ύπνος (που μπορεί να διαταράξει τη νευρολογική ανάπτυξη και να οδηγήσει σε κατάθλιψη και αυτοκτονικές συμπεριφορές),
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Κακή εικόνα σώματος ,
- Διατροφικές διαταραχές
- Διαδικτυακή παρενόχληση (εκφοβισμός ή σεξουαλική παρενόχληση).
Αυτοί οι κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι για τα κορίτσια έναντι των αγοριών και για όσους αντιμετωπίζουν ήδη προβλήματα ψυχικής υγείας.
Οι πρόσθετοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:
- Σχεδόν 2 στους 3 έφηβους ”συχνά” ή ”μερικές φορές” εκτίθενται σε περιεχόμενο που βασίζεται στο μίσος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Μελέτες έχουν βρει μια σχέση μεταξύ του διαδικτυακού εκφοβισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και της κατάθλιψης μεταξύ των νέων.
- Τα έφηβα κορίτσια και οι νέοι LGBTQ είναι πιο πιθανό να βιώσουν διαδικτυακό εκφοβισμό και διαδικτυακή παρενόχληση, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικά συναισθήματα.
Τα αυξανόμενα στοιχεία σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στη νεολαία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά. Η εφηβεία είναι μια κρίσιμη περίοδος ανάπτυξης, που διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου αρχίζουν να ενσωματώνονται και ο προμετωπιαίος φλοιός αναπτύσσεται με επιταχυνόμενο ρυθμό. Σε αυτή τη φάση, ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ανοιχτός στη μάθηση και την ανάπτυξη. Μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι έφηβοι, «εντείνουν» αυτή την ευαισθησία του εγκεφάλου, καταναλώνοντας ταυτόχρονα ακατάλληλο περιεχόμενο. Η εφηβεία περιλαμβάνει επίσης βαθιές φυσιολογικές αλλαγές. Οι έφηβοι, αποκτούν προοδευτικά αυτονομία, διαμορφώνουν την ταυτότητά τους, αναπτύσσουν σχέσεις και πολλά άλλα. Επομένως, οι πιθανές επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης κατά τη διάρκεια αυτής της ευάλωτης φάσης χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής.
Έμμεση επικοινωνία
Οι έφηβοι,κρατούν τον εαυτό τους απασχολημένο τις ώρες μετά το σχολείο μέχρι την ώρα του ύπνου. Όταν δεν κάνουν τα μαθήματά τους (και όταν κάνουν) είναι απορροφημένοι στα τηλέφωνά τους. Στέλνουν μηνύματα, σκρολάρουν στο Tik Tok ή βλέπουν stories στο ίνσταγκραμ. Φυσικά, όταν δεν υπήρχαν αυτές οι πλατφόρμες, οι έφηβοι ήταν επίσης απασχολημένοι. Αλλά ήταν πιο πιθανό να συνομιλούν στο τηλέφωνο ή αυτοπροσώπως όταν έκαναν παρέα στην πλατεία ή το σχολείο.Μπορεί να φαινόταν άσκοπο, αλλά αυτό που έκαναν ήταν να πειραματίζονται, να αναπτύσσουν δεξιότητες και να κοινωνικοποιούνται σε πραγματικό χρόνο. Όλα αυτά είναι κάτι που τα παιδιά σήμερα χάνουν. Πρώτον, οι σύγχρονοι έφηβοι μαθαίνουν να επικοινωνούν κοιτάζοντας μια οθόνη, όχι ένα άλλο άτομο.
Υπάρχουν οφέλη από τη χρήση του διαδικτύου;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να παρέχουν κοινωνική υποστήριξη από συνομηλίκους ή άλλους. Κάτι τέτοιο, είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για περιθωριοποιημένους νέους, όπως οι σεξουαλικές μειονότητες και οι μειονότητες φύλου. Για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνες, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να ενισχύσουν την ψυχική υγεία των νέων LGBTQ ενισχύοντας τις συνδέσεις με συνομηλίκους, διευκολύνοντας την ανάπτυξη ταυτότητας και παρέχοντας κοινωνική υποστήριξη.
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι παρεμβάσεις ψυχικής υγείας που βασίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι χρήσιμα εργαλεία για παιδιά και εφήβους. Ταυτόχρονα, πολλοί νέοι βοηθιούνται και παροτρύνονται να αναζητήσουν βοήθεια και επαγγελματική βοήθεια, όταν αυτό είναι απαραίτητο. Υπό αυτή την έννοια, οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως πύλη για τη φροντίδα της ψυχικής υγείας.
Πώς να προστατεύσω το παιδί μου
Τα μέσα λοιπόν, κοινωνικής δικτύωσης, πολλές φορές επιδρούν θετικά στα άτομα. Τις περισσότερες φορές όμως, επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις σε εφήβους και παιδιά.
- Μείωση των κινδύνων
Σίγουρα μιλώντας έμμεσα δημιουργείται ένα εμπόδιο στη σαφή επικοινωνία, αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Το να μάθεις πώς να κάνεις φίλους είναι ένα σημαντικό μέρος της ενηλικίωσης και η φιλία απαιτεί ένα συγκεκριμένο ρίσκο. Αυτό ισχύει για το να κάνεις έναν νέο φίλο, αλλά ισχύει και για τη διατήρηση φιλιών. Όταν υπάρχουν προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσετε—μεγάλα ή μικρά—χρειάζεται θάρρος να είστε ειλικρινείς σχετικά με τα συναισθήματά σας και μετά να ακούσετε τι έχει να πει το άλλο άτομο. Το να μάθετε να διασχίζετε αποτελεσματικά αυτές τις γέφυρες είναι μέρος αυτού που κάνει τη φιλία διασκεδαστική και συναρπαστική, αλλά και τρομακτική. Μέρος της υγιούς αυτοεκτίμησης είναι να ξέρεις πώς να λες αυτό που σκέφτεσαι και αισθάνεσαι ακόμα και όταν διαφωνείς με άλλους ανθρώπους ή όταν αισθάνεσαι συναισθηματικά επικίνδυνος.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;
- Δώστε το καλό παράδειγμα
Οι γονείς χρειάζεται να λειτουργήσουν ως θετικά πρότυπα συμπεριφοράς. Αυτό μπορούν αν το πετύχουν , μειώνοντας την ώρα που περνούν στο διαδίκτυο και μπροστά από μια οθόνη. Εναπόκειται στους γονείς να δώσουν ένα καλό παράδειγμα για το πώς είναι η υγιής χρήση του υπολογιστή. Οι περισσότεροι ελέγχουν υπερβολικά τα τηλέφωνά ή τα email, είτε από πραγματικό ενδιαφέρον είτε από νευρική συνήθεια. Τα παιδιά πρέπει να συνηθίσουν να βλέπουν τα πρόσωπα των γονέων και να αλληλεπιδρούν χωρίς τους περισπασμούς ενός κινητού.
Δημιουργήστε ζώνες χωρίς τεχνολογία στο σπίτι και ώρες χωρίς τεχνολογία, μέσα στις οποίες κανείς δεν χρησιμοποιεί το κινητό, συμπεριλαμβανομένων της μαμάς και του μπαμπά.Το πρωί, σηκωθείτε μισή ώρα νωρίτερα από τα παιδιά σας και ελέγξτε το email σας. Δώστε τους την πλήρη προσοχή σας μέχρι να βγουν από την πόρτα. Και κανένας από τους δύο δεν πρέπει να χρησιμοποιεί τηλέφωνα στο αυτοκίνητο προς ή από το σχολείο γιατί είναι μια σημαντική στιγμή για να μιλήσετε.
- Επικοινωνήστε με το παιδί ουσιαστικά και χωρίς περισπασμούς
Ο περιορισμός του χρόνου που ξοδεύετε συνδεδεμένοι σε υπολογιστές, παρέχει μια υγιή αντίσταση στον κόσμο που έχει εμμονή με την τεχνολογία. Επίσης, ενισχύει τον δεσμό γονέα-παιδιού και κάνει τα παιδιά να αισθάνονται πιο ασφαλή. Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν ότι είστε διαθέσιμοι για να τα βοηθήσετε με τα προβλήματά τους ή να μιλήσετε για την ημέρα τους.
Είναι οι μικρές στιγμές αποσύνδεσης, όταν οι γονείς είναι πολύ συγκεντρωμένοι στις δικές τους συσκευές και οθόνες, που αμβλύνουν τη σχέση γονέα-παιδιού. Και όταν τα παιδιά αρχίζουν να στρέφονται στο Διαδίκτυο για βοήθεια ή για να επεξεργαστούν οτιδήποτε συνέβη κατά τη διάρκεια της ημέρας, μπορεί να μην σας αρέσει αυτό που συμβαίνει. Η τεχνολογία μπορεί να δώσει στα παιδιά σας περισσότερες πληροφορίες από αυτές που μπορείτε, αλλά δεν έχει τις αξίες σας. Ακόμη δεν θα είναι ευαίσθητο στην προσωπικότητα του παιδιού σας και δεν θα απαντήσει στην ερώτησή του με κατάλληλο αναπτυξιακά τρόπο.
Διαβάστε σχετικά:Παιδί με ΔΕΠΥ & Οργάνωση Χώρου-Δωματίου
- Καθυστερήστε την πρώτη επαφή του παιδιού με την τεχνολογία
Επιπλέον, καθυστερήστε την ηλικία της πρώτης χρήσης όσο το δυνατόν περισσότερο. Εάν το παιδί σας είναι στο Facebook, πρέπει να είστε φίλος του παιδιού σας και να παρακολουθείτε τη σελίδα του. Ωστόσο, μην κατασκοπεύετε το παιδί, εκτός εάν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Καλό είναι να συμβουλεύετε το παιδί, αλλά ταυτόχρονα να του δείχνετε εμπιστοσύνη. Ελέγξτε το περιεχόμενο που καταναλώνει, όταν είναι και εκείνο παρόν και συζητήστε για αυτά που παρακολουθεί.
- Πηγαίντε τα παιδιά σε δραστηριότητες
Βοηθήστε τα παιδιά να χτίσουν υγιή αυτοεκτίμηση, με το να εμπλακούν σε κάτι που τους ενδιαφέρει. Θα μπορούσε να είναι ο αθλητισμός, μουσική, θεατρικό, ρομποτική, κάτι που να κεντρίζει το ενδιαφέρον και τους δίνει αυτοπεποίθηση . Όταν τα παιδιά μαθαίνουν να αισθάνονται καλά για το τι μπορούν να κάνουν αντί για το πώς φαίνονται και τι έχουν, είναι πιο χαρούμενα και καλύτερα προετοιμασμένα για την επιτυχία στην πραγματική ζωή. Το ότι οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες περιλαμβάνουν επίσης χρόνο αλληλεπίδρασης με συνομηλίκους πρόσωπο με πρόσωπο είναι πολύ σημαντικό.
